5 năm trước, bệnh nhân N.T.A 15 tuổi, trú tại Bắc Từ Liêm, Hà Nội phát hiện hạch ở cổ và được chẩn đoán u tuyến giáp, có chỉ định mổ nhưng gia đình xin về không điều trị, cho uống thuốc nam. Bệnh tình diễn biến xấu khiến em bị khó thở ngày càng nặng. Gần đây khi nhập viện tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, bệnh nhân không thể nằm ngửa, thậm chí phải cần đến máy trợ thở.
Ảnh 1: Khối u chiếm gần hết diện tích vùng cổ, lan xuỗng hõm ức
Qua hình ảnh chụp chiếu, bác sỹ xác định khối u thùy giáp trái đã di căn phổi đa ổ, lan xuống hõm ức, kích thước 8x9cm đè ép khí quản lệch hẳn sang phải gây hẹp lòng khí quản, đường kính khí quản chỗ hẹp nhất còn 4mm - đây cũng là nguyên nhân khiến bệnh nhân bị khó thở nghiêm trọng (với người bình thường, đường kính khí quản có kích thước khoảng 12mm). Ngoài ra, khối u còn khiến giọng nói của A. bị khàn, ăn uống khó khăn.
Ảnh 2: Khối u chèn ép gây hẹp lòng khí quản
TS.BS. Phan Lê Thắng – Phụ trách Khoa Ngoại Theo yêu cầu nhận định, nếu không điều trị, khối u tiếp tục phát triển sẽ chèn ép và bịt kín đường khí quản, kết hợp với việc đã di căn vào phổi khiến tính mạng bệnh nhân bị đe dọa. Tuy nhiên, chỉ định phẫu thuật với ca bệnh này cũng là một quyết định vô cùng mạo hiểm.
BSCKII. Hà Kim Hảo – Trưởng khoa Phẫu thuật – Gây mê hồi sức cho biết, để gây mê trên những bệnh nhân có vấn đề về đường thở, bác sỹ cần đặt ống nội khí quản để chỉ huy hô hấp. Đối với trường hợp bệnh nhân A., quá trình này có thể xảy ra tình trạng tắc đường thở do u giáp to chèn ép, xâm lấn khí quản và phù nề thanh khí quản. Hơn nữa khối u lớn, tăng sinh mạch máu, nằm dưới trung thất là vị trí khó, đặc biệt là với một bệnh nhân nhỏ tuổi, quá trình bóc tách dễ gây ra chảy máu ồ ạt. Những nguy cơ trên khiến bệnh nhân có thể tử vong ngay trên bàn phẫu thuật bất cứ lúc nào. Không chỉ vậy, khi kết thúc ca mổ và rút ống nội khí quản cũng rất nguy hiểm vì bị chèn ép lâu ngày, khí quản có nguy cơ bị mềm, xẹp (hay còn gọi là nhuyễn khí quản) gây suy hô hấp.
Đối mặt với hàng loạt bất trắc, các bác sỹ và bố mẹ A. đã phải đưa ra lựa chọn hết sức khó khăn. Cuối cùng, gia đình quyết tâm đặt hết hy vọng còn lại vào ca phẫu thuật.
Ảnh 3: Khối u đã di căn xuống hai phổi
Ca mổ được tiến hành dưới sự phối hợp của Khoa Phẫu thuật – Gây mê hồi sức và Khoa Ngoại Theo yêu cầu, Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội. Trong đó, phẫu thuật viên chính là TS.BS. Phan Lê Thắng – Phụ trách khoa Ngoại theo yêu cầu, Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, bác sỹ gây mê là GS.TS.BS. Nguyễn Hữu Tú – Phó Hiệu trưởng, Chủ nhiệm bộ môn Gây mê hồi sức - Trường Đại học Y Hà Nội cùng kíp phẫu thuật viên và gây mê của Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội.
Sau 2 tiếng “cân não” trong phòng mổ, ca phẫu thuật thành công tốt đẹp khiến tất cả đều thở phào. Các bác sỹ đã tiến hành phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp, vét hạch cổ, hạn chế được tối đa tình trạng mất máu trong quá trình phẫu thuật. Bệnh nhân không cần truyền thêm máu.
Sau mổ, bệnh nhân vẫn phải tiếp tục thở máy, được theo dõi sát sao trong phòng hậu phẫu trong 20 giờ. Khi đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đã ổn định, các bác sỹ hồi sức quyết định cho bệnh nhân rút ống nội khí quản để tập thở. Hiện tại, em A. đã tự thở tốt, ăn uống đi lại bình thường và giọng nói cũng không còn bị ảnh hưởng. Khi sức khỏe hồi phục, A. sẽ tiếp tục được điều trị Iot 131 với các di căn phổi.
Ảnh 4: Sau mổ, bệnh nhân đã có thể nằm thở
Bà L., mẹ bệnh nhân A. xúc động chia sẻ: “Tôi đã đưa con đến một số bệnh viện nhưng đều bị từ chối vì phẫu thuật quá nguy hiểm. Mổ có thể chết, mà cứ để vậy con cũng không biết sống ra sao, tôi cảm thấy tất cả như rơi vào đường cùng. Khi được các bác sỹ Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội giải thích, tôi quyết định dù hy vọng mong manh cũng phải cứu lấy con mình. Tôi không biết phải cảm ơn các bác sỹ như thế nào vì đã cứu con tôi thoát khỏi cửa tử một cách kỳ diệu”.
TS.BS. Phan Lê Thắng cho biết, ung thư tuyến giáp nếu được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có tiên lượng tốt, tỷ lệ bệnh nhân sống trên 5 năm tương đối cao. Trường hợp u to, chèn ép và di căn của bệnh nhân A. là rất hiếm do bệnh đã tiến triển trong thời gian quá lâu. Bác sỹ khuyến cáo, khi có triệu chứng bất thường, người bệnh nên đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh bỏ lỡ giai đoạn vàng trong điều trị ung thư.
BS. Phạm Đắc Đông - Khoa Ngoại Theo yêu cầu
