Có hai loại ống soi bàng quang chính: ống mềm và ống cứng. Loại ống mà bác sĩ sử dụng sẽ phụ thuộc vào lý do thực hiện nội soi bàng quang.
Nội soi bàng quang
Nguồn: https://www.cancer.org/cancer/diagnosis-staging/tests/endoscopy/cystoscopy.html
Tại sao quý vị cần được nội soi bàng quang ?
Khi có vấn đề bất thường ở bàng quang
Thủ thuật này có thể được thực hiện để tìm nguyên nhân của các dấu hiệu hoặc triệu chứng ở bàng quang (chẳng hạn như khó tiểu hoặc có máu trong nước tiểu), hoặc để quan sát một vùng bất thường được phát hiện qua các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh (như chụp cắt lớp vi tính). Nếu quý vị đã từng mắc ung thư bàng quang, thủ thuật này cũng có thể được thực hiện để kiểm tra xem có khối u mới hay không.
Khi có có một vùng nghi ngờ ung thư
Nội soi bàng quang có thể được thực hiện để lấy mẫu sinh thiết từ bàng quang hoặc niệu đạo (ví dụ, để xác định xem một vùng bất thường có phải là ung thư hay không). Thủ thuật này được thực hiện bằng cách đưa các dụng cụ dài, mảnh qua ống soi bàng quang, chẳng hạn như kìm nhỏ để lấy mẫu. Các mẫu sinh thiết sau đó sẽ được phân tích trong phòng thí nghiệm.
Sinh thiết tổn thương nghi ngờ trong lòng bàng quang
Nguồn: https://www.cancer.org/cancer/diagnosis-staging/tests/endoscopy/cystoscopy.html
Khi có vấn đề ở bàng quang cần được điều trị (bao gồm cả một số ung thư giai đoạn sớm)
Nội soi bàng quang có thể được thực hiện để điều trị một số bệnh lý ở bàng quang. Ví dụ, các dụng cụ dài và mảnh có thể được đưa qua ống soi bàng quang cứng để loại bỏ các khối u nhỏ trong bàng quang, thủ thuật này gọi là cắt u bàng quang qua đường niệu đạo (TURBT).
Nội soi bàng quang được thực hiện như thế nào ?
Đây là phần tóm tắt chung về những gì thường xảy ra trước, trong và sau khi nội soi bàng quang. Tuy nhiên, trải nghiệm thực tế của mỗi cá nhân có thể hơi khác đôi chút, tùy thuộc vào các yếu tố như lý do cần làm thủ thuật, loại ống soi được sử dụng, địa điểm thực hiện thủ thuật và tình trạng sức khỏe tổng thể của người được thực hiện thủ thuật. Cần đảm bảo rằng quý vị đã trao đổi với nhân viên y tế trước khi thực hiện thủ thuật này để hiểu rõ những gì sẽ diễn ra, và đừng ngần ngại đặt câu hỏi nếu có bất kỳ điều gì chưa rõ.
Trước khi thực hiện thủ thuật
Cần đảm bảo rằng nhân viên y tế biết về tất cả các loại thuốc quý vị đang sử dụng, bao gồm cả vitamin, thảo dược và thực phẩm bổ sung, cũng như tiền sử dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào (kể cả các loại thuốc gây mê).
Quý vị có thể được yêu cầu ngừng dùng các thuốc chống đông máu (bao gồm aspirin) hoặc một số loại thuốc khác trong vài ngày trước khi làm thủ thuật. Tùy thuộc vào loại thuốc gây mê mà quý vị sẽ được sử dụng, quý vị có thể được yêu cầu không ăn hoặc uống bất kỳ thứ gì trong ít nhất vài giờ trước khi làm thủ thuật. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ đưa ra những hướng dẫn cụ thể cho quý vị. Cần đảm bảo rằng quý vị làm theo các hướng dẫn đó và đưa ra câu hỏi nếu có bất kỳ điều gì chưa hiểu.
Tùy thuộc vào loại gây mê quý vị được thực hiện, quý vị có thể cần sắp xếp phương tiện để về nhà sau khi làm thủ thuật. Quý vị có thể cần người đi cùng để giúp đưa về nhà nếu cảm thấy buồn ngủ hoặc chóng mặt.
Trong quá trình thực hiện thủ thuật
Nội soi bàng quang thường có thể được thực hiện dưới dạng thủ thuật ngoại trú (quý vị không cần phải ở lại qua đêm tại bệnh viện). Quý vị thường sẽ nằm ngửa khi làm thủ thuật này, và có thể sẽ đặt chân lên giá đỡ. Bác sĩ sẽ bôi thuốc gây tê (thường ở dạng gel) quanh lỗ niệu đạo, và có thể cả bên trong niệu đạo. Quý vị cũng có thể được tiêm thuốc an thần qua đường truyền tĩnh mạch để giúp thư giãn trong suốt quá trình thực hiện thủ thuật. Với nội soi bàng quang bằng ống cứng, quý vị có thể sẽ được gây mê toàn thân trong khi làm thủ thuật.
Sau đó, bác sĩ sẽ đưa ống soi bàng quang vào niệu đạo và đi lên bàng quang. Nước muối sinh lý vô khuẩn thường được bơm qua ống soi để làm đầy bàng quang, giúp quan sát lớp niêm mạc bên trong rõ hơn. Nếu quý vị tỉnh, quý vị có thể cảm thấy buồn tiểu trong lúc thực hiện nôi soi. Nếu phát hiện vùng bất thường, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết ngay lúc đó.
Thủ thuật nội soi bàng quang thường chỉ mất khoảng 10 đến 20 phút, nhưng cũng có thể kéo dài hơn, tùy thuộc vào việc cần thực hiện những thủ thuật gì.
Sau khi thực hiện thủ thuật
Sau thủ thuật, quý vị sẽ được theo dõi sát sao trong một thời gian để đảm bảo không có biến chứng nào xảy ra. Nếu quý vị được gây mê toàn thân trong lúc làm thủ thuật, quý vị có thể cần ở lại bệnh viện vài giờ trước khi về nhà, và quý vị sẽ cần có người đưa về vì tác dụng của thuốc an thần hoặc gây mê. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ đưa cho quý vị những hướng dẫn cụ thể về những việc có thể và không thể làm trong vài giờ sau thủ thuật.
Quý vị có thể sẽ được khuyên uống nhiều nước sau thủ thuật để giúp rửa sạch bàng quang. Quý vị có thể thấy có chút máu trong nước tiểu hoặc cảm giác rát khi đi tiểu trong một đến hai ngày sau thủ thuật.
Nếu có lấy mẫu sinh thiết trong quá trình thực hiện thủ thuật, kết quả thường sẽ có sau vài ngày, mặc dù một số xét nghiệm có thể mất nhiều thời gian hơn. Quý vị sẽ cần tái khám sau thủ thuật để nhận kết quả.
Các biến chứng có thể xảy ra khi nội soi bàng quang
Nội soi bàng quang nhìn chung là an toàn, nhưng vẫn có một số nguy cơ nhỏ:
· Phản ứng với thuốc gây mê
· Nhiễm trùng bàng quang
· Thủng thành bàng quang
Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ đưa những hướng dẫn cụ thể cho quý vị khi nào cần liên hệ bác sĩ. Cần đảm bảo rằng quý vị hiểu rõ khi nào cần gọi để được trợ giúp.
Dịch từ: https://www.cancer.org/ - Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ
Đường dẫn: https://www.cancer.org/cancer/diagnosis-staging/tests/endoscopy/cystoscopy.html
Biên dịch: BS. Đỗ Minh Ngọc, Khoa Nội soi- Thăm dò chức năng, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội
Hiệu đính: ThS.BS. Nguyễn Thanh Hằng, Phòng HTQT-NCKH
