Nội soi ổ bụng
Nguồn: https://www.cancer.org/cancer/diagnosis-staging/tests/endoscopy/laparoscopy.html
Tại sao quý vị cần được nội soi ổ bụng?
Khi có vấn đề ở bụng và vùng chậu
Thủ thuật này được thực hiện để tìm nguyên nhân của các vấn đề như đau vùng chậu hoặc để quan sát một vùng bất thường được phát hiện qua các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh (chẳng hạn như một khối u ở vùng chậu).
Khi có một vùng nghi ngờ ung thư
Nội soi ổ bụng có thể được thực hiện để lấy bỏ hoặc sinh thiết hạch bạch huyết ở vùng chậu hoặc trong ổ bụng. Thủ thuật này thường được áp dụng cho những bệnh nhân mắc các loại ung thư phụ khoa (ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng và ung thư nội mạc tử cung).
Sinh thiết hạch bạch huyết
Nguồn : https://www.cancer.org/cancer/diagnosis-staging/tests/endoscopy/laparoscopy.html
Để điều trị tổn thương ung thư nhỏ
Nội soi ổ bụng cũng có thể được thực hiện để điều trị tổn thương ung thư phụ khoa kích thước nhỏ (cổ tử cung, nội mạc tử cung, buồng trứng) cũng như ung thư đại tràng hoặc ung thư thận.
Nội soi ổ bụng được thực hiện như thế nào?
Đây là phần tóm tắt chung về những gì thường xảy ra trước, trong và sau khi nội soi ổ bụng. Tuy nhiên, trải nghiệm thực tế của mỗi cá nhân có thể hơi khác đôi chút, tùy thuộc vào các yếu tố như lý do cần làm thủ thuật, địa điểm thực hiện thủ thuật và tình trạng sức khỏe tổng thể của người được thực hiện thủ thuật. Cần đảm bảo rằng quý vị đã trao đổi với nhân viên y tế trước khi thực hiện thủ thuật này để hiểu rõ những gì sẽ diễn ra, và đừng ngần ngại đặt câu hỏi nếu có bất kỳ điều gì chưa rõ.
Trước khi thực hiện thủ thuật
Cần đảm bảo rằng nhân viên y tế biết về tất cả các loại thuốc quý vị đang sử dụng, bao gồm cả vitamin, thảo dược và thực phẩm bổ sung, cũng như tiền sử dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào.
Quý vị có thể được yêu cầu ngừng dùng các thuốc chống đông máu (bao gồm aspirin) trong vài ngày trước khi làm thủ thuật. Quý vị có thể được yêu cầu không ăn hoặc uống bất kỳ thứ gì trong ít nhất vài giờ trước khi làm thủ thuật. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ đưa ra những hướng dẫn cụ thể cho quý vị. Cần đảm bảo rằng quý vị làm theo các hướng dẫn đó và đưa ra câu hỏi nếu có bất kỳ điều gì chưa hiểu.
Trong quá trình thực hiện thủ thuật
Nội soi ổ bụng thường có thể được thực hiện dưới dạng thủ thuật ngoại trú (quý vị không cần phải ở lại qua đêm tại bệnh viện) hoặc nội trú (quý vị cần ở lại bệnh viện qua đêm hoặc một vài ngày) tuỳ thuộc vào việc thực hiện thủ thuật như thế nào.
Trong thủ thuật này, quý vị sẽ được tiêm thuốc qua đường tĩnh mạch để vào giấc ngủ sâu (gây mê toàn thân). Một ống sẽ được đặt vào cổ họng và nối với máy thở trong suốt quá trình thực hiện thủ thuật. Một đường rạch nhỏ trên thành bụng gần rốn được thực hiện để đưa ống nội soi ổ bụng vào. Một lượng nhỏ khí sẽ được bơm vào ổ bụng để làm căng, giúp quan sát các cơ quan dễ dàng hơn.
Các vết rạch nhỏ khác có thể được thực hiện ở phần bụng dưới để đưa các dụng cụ phẫu thuật vào nhằm cắt bỏ hoặc sinh thiết các vùng tổn thương nghi ngờ, các mẫu bệnh phẩm sẽ được phân tích trong phòng thí nghiệm. Sau đó, ống nội soi, dụng cụ phẫu thuật và phần lớn lượng khí sẽ được lấy ra, các vết rạch nhỏ sẽ được khâu đóng lại. Khi thủ thuật kết thúc, quý vị sẽ được đánh thức nhẹ nhàng và được rút máy thở.
Thủ thuật nội soi ổ bụng thường mất khoảng 30 đến 90 phút, nhưng cũng có thể kéo dài hơn, tùy thuộc vào những việc cần làm.
Sau khi thực hiện thủ thuật
Sau khi thủ thuật kết thúc, quý vị sẽ được theo dõi sát sao để đảm bảo không có biến chứng gì xảy ra. Khi thuốc mê hết tác dụng, quý vị có thể cảm thấy lơ mơ và mơ hồ trong vài giờ. Miệng và cổ họng có thể bị tê trong vài giờ. Quý vị sẽ không được phép ăn hoặc uống cho đến khi hết cảm giác tê.
Khi hết tê, quý vị có thể bị đau họng, ho hoặc khàn giọng khoảng một ngày hoặc lâu hơn. Quý vị có thể bị đau hoặc tê ở những vị trí có vết rạch. Quý vị cũng có thể bị đau bụng hoặc đau vai do lượng khí còn sót lại, tình trạng này có thể mất vài giờ đến vài ngày mới cải thiện.
Nếu quý vị thực hiện thủ thuật dưới dạng ngoại trú, quý vị có thể về nhà sau vài giờ, tuy nhiên, quý vị sẽ cần có người đưa về do ảnh hưởng của các loại thuốc được sử dụng trong quá trình gây mê.
Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ đưa cho quý vị những hướng dẫn cụ thể về những việc có thể và không thể làm trong vài giờ sau thủ thuật.
Nếu có lấy mẫu sinh thiết trong quá trình thực hiện thủ thuật, kết quả thường sẽ có sau vài ngày, mặc dù một số xét nghiệm có thể mất nhiều thời gian hơn. Quý vị sẽ cần tái khám sau thủ thuật để nhận kết quả.
Các biến chứng có thể xảy ra khi nội soi ổ bụng
Nội soi ổ bụng có một số nguy cơ:
- Chảy máu
- Cần phải mổ mở, bụng được mở ra bằng một đường rạch lớn hơn, vì thủ thuật không thể hoàn thành bằng các đường rạch nhỏ như trong nội soi ổ bụng.
- Tổn thương các cơ quan lân cận (đặc biệt là ruột và bàng quang).
- Viêm phổi (nhiễm trùng phổi).
- Nhiễm trùng vết mổ.
Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ hướng dẫn cụ thể cho quý vị khi nào cần liên hệ bác sĩ (với các vấn đề như đau ngực, khó thở, ho ra máu, hoặc sốt không thuyên giảm). Cần đảm bảo rằng quý vị hiểu rõ khi nào cần gọi để được trợ giúp.
Dịch từ: https://www.cancer.org/ - Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ
Đường dẫn: https://www.cancer.org/cancer/diagnosis-staging/tests/endoscopy/laparoscopy.html
Biên dịch: BS. Đỗ Minh Ngọc, Khoa Nội soi- Thăm dò chức năng, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội
Hiệu đính: ThS.BS. Nguyễn Thanh Hằng, Phòng HTQT-NCKH
