1. Phẫu thuật tạo hình vú là gì?
Phẫu thuật tạo hình trong ung thư vú là quá trình tái tạo lại hình dáng và thể tích vú sau khi bệnh nhân phải cắt bỏ vú toàn phần hoặc một phần do ung thư. Mục tiêu của phẫu thuật là:
- Tái lập hình thể tự nhiên của bầu ngực
- Cải thiện sự tự tin, chất lượng cuộc sống và cảm xúc sau điều trị
- Hỗ trợ quá trình phục hồi tâm lý, giúp bệnh nhân trở lại cuộc sống bình thường
2. Khi nào nên thực hiện phẫu thuật tạo hình?
Tùy vào từng trường hợp cụ thể, phẫu thuật tạo hình có thể được thực hiện:
- Tức thì: ngay trong cùng một lần phẫu thuật cắt bỏ vú
- Trì hoãn: sau một thời gian, thường khi kết thúc các phương pháp điều trị bổ trợ như hóa trị hoặc xạ trị
Việc lựa chọn thời điểm thích hợp sẽ dựa vào sức khỏe tổng quát, giai đoạn bệnh, kế hoạch điều trị ung thư và mong muốn cá nhân của người bệnh.
3. Các phương pháp tạo hình phổ biến
Hiện nay có hai phương pháp tái tạo vú chính:
a. Tái tạo bằng mô tự thân
Sử dụng mô (da, mỡ, cơ) từ chính cơ thể người bệnh – thường là vùng bụng, lưng hoặc đùi – để tạo hình vú: Vạt da, mỡ trước cơ thẳng bụng tự do (DIEP Flap), Vạt da cơ thẳng bụng tự do (TRAM Flap), - Một số vạt khác ít dùng như vạt lấy từ mông (SGAP/IGAP Flap), vạt lấy mô từ mặt trong đùi (TUG Flap)….
- Ưu điểm: Mô mềm mại, tự nhiên, không có vật liệu nhân tạo trong cơ thể
- Nhược điểm: Phẫu thuật phức tạp, có sẹo ở vùng lấy mô, thời gian phẫu thuật kéo dài, một số phẫu thuật đòi hỏi ekip vi phẫu phức tạp, thời gian hồi phục lâu hơn.
b. Tái tạo bằng túi độn (túi silicone)
Là phương pháp đặt túi độn nhân tạo vào bên trong ngực.
- Ưu điểm: Thời gian hồi phục nhanh, ít xâm lấn, không ảnh hưởng đến vùng khác trên cơ thể
- Nhược điểm: Có tỉ lệ nhỏ nguy cơ biến chứng như bao xơ, tụ dịch, nhiễm trùng. Với sự phát triển của công nghệ và vật liệu, các loại túi độn silicon ngày càng có độ an toàn cao, tính thẩm mỹ tốt và bền vững trong thời gian dài.
Trong một số trường hợp, hai phương pháp có thể kết hợp để đạt được kết quả thẩm mỹ tối ưu.
4. Quy trình thực hiện và phục hồi
Phẫu thuật tạo hình vú thường được tiến hành ở các bệnh viện chuyên khoa do bác sĩ có trình độ chuyên môn, nhiều kinh nghiệm đảm nhận. Thời gian phẫu thuật và phục hồi tùy thuộc vào phương pháp lựa chọn.
Quy trình phẫu thuật tạo hình vú bao gồm các bước:
Bước 1: Thăm khám và tư vấn trước phẫu thuật
Thăm khám và tư vấn trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa để đánh giá tình trạng bệnh ung thư vú, thể trạng, tình trạng của ngực và vú, chất lượng da và mô mềm còn lại, sẹo mổ cũ để lên kế hoạch điều trị phù hợp.
Bệnh nhân sẽ được làm các xét nghiệm cần thiết để đánh giá giai đoạn bệnh ung thư vú cũng như các xét nghiệm kiểm tra cần thiết để đảm bảo có đủ điều kiện phẫu thuật.
Bác sĩ gây mê thăm khám và đánh giá trước gây mê cho người bệnh.
Bước 2: Tiến hành phẫu thuật
Tùy vào tình trạng vú và mong muốn của người bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ điều trị thích hợp như tạo hình vú bằng túi độn, vạt tự thân hoặc kết hợp cả hai.
Bước 3: Chăm sóc và theo dõi sau mổ
Sau phẫu thuật tạo hình vú, người bệnh sẽ nằm viện từ 3 – 7 ngày để theo dõi sau mổ. Bệnh nhân sẽ được theo dõi sát sao, hướng dẫn chăm sóc vết thương và tập phục hồi chức năng vùng vai – ngực. Ngoài ra, hỗ trợ tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn hậu phẫu.
Sau khi xuất viện về nhà, người bệnh sẽ tiếp tục dùng thuốc, thay băng, chăm sóc vết mổ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bước 4: Đánh giá kết quả sau phẫu thuật và tiếp tục điều trị ung thư vú nếu có chỉ định
Người bệnh có thể nhìn thấy được kết quả thẩm mỹ từ ngay sau cuộc mổ. Tuy nhiên, kết quả thẩm mỹ thường đạt cao nhất trong khoảng thời gian từ 3 – 6 tháng, khi vết thương hoàn toàn hồi phục, vật liệu hoặc mô cấy ghép ổn định. Lúc này, người bệnh sẽ có được bầu ngực mới, đầy đặn và cân đối hơn.
Hình ảnh bệnh nhân tạo hình vú sau 1 năm
5. Lợi ích toàn diện cho bệnh nhân
Phẫu thuật tạo hình vú không chỉ cải thiện thẩm mỹ mà còn mang lại nhiều giá trị tinh thần:
- Giảm cảm giác mất mát sau điều trị ung thư
- Tăng sự tự tin và chất lượng sống
- Giúp người bệnh sớm quay trở lại các hoạt động xã hội, công việc, gia đình
- Phẫu thuật tạo hình vú hoàn toàn có thể triển khai mà không ảnh hưởng đến quá trình theo dõi, tái phát hay điều trị ung thư của người bệnh.
6. Tư vấn và lựa chọn cá nhân hóa
Không có phương án nào phù hợp cho tất cả bệnh nhân. Việc lựa chọn hình thức tạo hình nên được cá nhân hóa, dựa trên:
- Thể trạng sức khỏe và tuổi tác
- Mong muốn của người bệnh
- Phác đồ điều trị ung thư
- Kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật
Bệnh nhân nên trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn toàn diện trước khi đưa ra quyết định.
Kết luận
Phẫu thuật tạo hình trong ung thư vú không chỉ là việc "làm đẹp", mà là một bước quan trọng trong hành trình phục hồi vẻ đẹp, sự tự tin và chất lượng sống của người bệnh. Đây là một lựa chọn đáng cân nhắc đối với bất kỳ ai phải đối mặt với cuộc chiến chống lại căn bệnh ung thư vú.
Viết bài: ThS.BS. Ngô Minh Phúc, Khoa Ngoại Vú - Phụ khoa
Duyệt bài: TS.BS. Vũ Kiên, Trưởng khoa Ngoại Vú - Phụ khoa
