Với phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng kim nhỏ lấy bệnh phẩm tại vùng tổn thương để xét nghiệm tế bào học. Quy trình này được thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm.
Chỉ định của phương pháp:
- Với nhân giáp : các tổn thương K-TIRADS 3 trên 20mm, K-TIRADS 4 từ 10-15mm, K-TIRADS 5 trên 10mm.
- Với nhân vú : các loại tổn thương tuyến vú có thể khảo sát dưới siêu âm (Xếp loại BIRADS 4 và 5), nghi ngờ bất thường cần lấy mẫu bệnh phẩm để làm tế bào học.
- Hạch bất thường vùng đầu cổ, nách, bẹn,…
- Tổn thương dưới da chưa rõ bản chất.
Cách thức thực hiện :
- Kim nhỏ sau khi gắn trên bơm tiêm được hướng dẫn bằng siêu âm vào bên trong tổn thương (quan sát hình đầu kim vào bên trong tổn thương) thì thực hiện động tác di chuyển kim tới - lui bên trong tổn thương. Quan sát dịch vào phần gần đốc kim, nếu không thấy có thể kéo lùi piston của bơm tiêm tạo áp lực âm nhẹ. Với hai tác động này sẽ hút được mẫu bệnh phẩm vào trong kim.
- Sau đó rút bơm tiêm cùng kim nhỏ ra, tháo rời bơm tiêm khỏi kim và hút một ít không khí vào bên trong bơm tiêm (khoảng 2ml), gắn kim lại vào bơm tiêm và đẩy pít tông để đẩy bệnh phẩm trong kim lên trên lam kính, dàn lam kính và gửi cho bác sĩ giải phẫu bệnh đọc.
Ưu điểm nổi bật của phương pháp này:
- Tính xâm lấn tối thiểu: Chỉ sử dụng kim rất nhỏ, thủ thuật này không cần rạch da, không gây chảy máu nhiều và không để lại sẹo. Bệnh nhân có thể cảm thấy hơi khó chịu nhẹ nhưng thường không cần gây tê, hoặc chỉ gây tê tại chỗ.
- Nhanh chóng và tiện lợi: Quy trình chọc hút chỉ mất vài phút và thường được thực hiện ngay tại phòng khám ngoại trú. Bệnh nhân có thể về nhà ngay sau khi làm thủ thuật và sinh hoạt bình thường.
- Chẩn đoán chính xác: Với sự hỗ trợ của siêu âm, bác sĩ có thể dễ dàng xác định vị trí của các khối u nhỏ, ẩn sâu hoặc không sờ thấy được, đảm bảo mẫu tế bào được lấy từ đúng vị trí cần thiết, nâng cao độ tin cậy của kết quả.
- Chi phí hợp lý: So với phẫu thuật sinh thiết, chọc hút tế bào kim nhỏ là một phương pháp có chi phí thấp hơn đáng kể, giúp giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh.
Kỹ thuật chọc hút tế bào kim nhỏ được ứng dụng rộng rãi để chẩn đoán các khối u ở nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể, bao gồm tuyến giáp, vú, các hạch bạch huyết, tuyến nước bọt, và gan. Đây thường là bước đầu tiên trong quá trình đánh giá một khối u.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chọc hút tế bào kim nhỏ là phương pháp mang lại chẩn đoán tế bào học (cytology), cung cấp thông tin ban đầu về bản chất khối u. Trong một số trường hợp, nếu kết quả chưa rõ ràng hoặc cần xác định chi tiết hơn, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện thêm các phương pháp khác như sinh thiết lõi kim (core biopsy) hoặc sinh thiết phẫu thuật để có kết quả cuối cùng.
Viết bài: Ths.BSNT. Bùi Trung Nghĩa - Khoa Chẩn đoán hình ảnh
Duyệt bài: BS.CKII. Nguyễn Đình Hướng - Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh
